डीजे संस्कृतीवर साताऱ्यात ज्येष्ठांचा एल्गार

ज्येष्ठ नागरिकांचा भरपावसात मोर्चा; घोषणांनी दणाणला राजपथ

19 August, 2025

संपादकीय -

डीजे संस्कृतीवर साताऱ्यात ज्येष्ठांचा एल्गार:-

-सुरेश बोतालजी संपादक

गणेशोत्सव हा महाराष्ट्राचा सण मानला जातो. परंतु गेल्या दोन दशकांत या सणाची मुळातली पारंपरिक गोडी कमी होत चालली आहे आणि तिची जागा डीजेच्या कर्णकर्कश आवाजाने घेतली आहे. पूर्वी बँड ,लेझीम ,हलगी वादन हे वाद्य वाजवले जात होते. ते कानाला छान वाटत होते, आता मात्र तिची जागा डीजे ने घेतली त्यामुळे सर्वसामान्य लोकांना सुद्धा या डीजेचा  आवाजाचा त्रास सहन करावा लागत आहे. साताऱ्यात भरपावसात ज्येष्ठ नागरिकांनी काढलेला मोर्चा ही त्याविरोधातील एक सामाजिक जागृतीची हाक आहे.

आरोग्याचा प्रश्न की फक्त आवाजाचा?

डीजेवर बंदीची मागणी ही केवळ आवाजाची तक्रार नाही, तर ती आरोग्याशी थेट जोडलेली आहे. हृदयविकाराचा धोका, रक्तदाब वाढणे, झोप न लागणे, कर्णबधिरतेचे प्रमाण वाढणे या सर्व समस्या वैद्यकीय दृष्ट्या अधोरेखित झालेल्या आहेत. ज्येष्ठ नागरिकांनी आपल्या अनुभवातून हे मांडले, यात केवळ भावनिकता नाही तर वैद्यकीय सत्य आहे.

परंपरेला तडा

सणांचे मूळ तत्त्व म्हणजे एकत्र येणे, भक्तिभाव, समाजातील संवाद आणि सांस्कृतिक अभिव्यक्ती. मात्र, आजचे उत्सव ध्वनीप्रदूषण व दिखाव्याच्या स्पर्धेत अडकले आहेत. ढोल-ताशा, लेझीम, भजन, कीर्तन या सांस्कृतिक वारशाची जागा डीजेच्या गोंगाटाने घेतली आहे. परिणामी तरुणाईचा कल नृत्य, मद्यपान आणि गोंधळाकडे वळताना दिसतो.

प्रशासनाची भूमिका

न्यायालयाने स्पष्ट निर्देश दिले असतानाही, प्रत्यक्षात पोलिस व प्रशासन उत्सवांदरम्यान सौम्य भूमिका घेत असल्याचे दिसते. कारण धार्मिक-सामाजिक भावनांचा प्रश्न गुंतलेला असल्याने प्रशासनाला कडक पावले उचलणे अवघड जाते. साताऱ्यातील मोर्चा ही नागरिकांची त्या अनास्थेविरोधातली प्रतिक्रिया म्हणावी लागेल.

बदलाची गरज

सण साजरा करण्यास कुणी विरोध करत नाही, पण तो कसा साजरा करायचा हा मुख्य प्रश्न आहे. समाजानेच पुढाकार घेऊन डीजेऐवजी पारंपरिक वाद्यांना चालना दिली, तर सण अधिक अर्थपूर्ण व आरोग्यदायी ठरू शकतो. तसेच तरुण पिढीला संस्कृतीकडे वळविण्याची संधीही यात आहे.

साताऱ्यातील ज्येष्ठ नागरिकांचा मोर्चा हा केवळ आवाजाविरोधातला संघर्ष नाही; तर तो समाजाला आरसा दाखवणारा प्रयत्न आहे. डीजेच्या कर्कश गोंगाटापेक्षा संस्कृतीचा नाद आणि भक्तीचा गजर जास्त महत्त्वाचा आहे, हे अधोरेखित करण्याची ही योग्य वेळ आहे.